Bornholm – jest małą wyspą należącą do Danii, położoną w południowo-zachodniej części Morza Bałtyckiego, między Polską i Szwecją. Bornholm nazywany jest również Perłą Bałtyku, Majorką Północy a także Słoneczną Wyspą. Zamieszkuje go ponad 42 tys. mieszkańców. Od polskiego wybrzeża Bornholm oddalony jest o niespełna 100km, zaś do odległość do najbliższego odcinak wybrzeża duńskiego wynosi 135 km. Jest najbardziej na wschód położonym okręgiem administracyjnym Danii (województwem – duń. Amtskommune), oddalonym od Szwecji jedynie o 37 km. Powierzchnia wyspy wynosi 588,5 km².
Na północy Bornholm od wybrzeży szwedzkich jest oddzielony Cieśniną Bornholmską, na płd.-zach. rozciąga się obszar tzw. Ławicy Bornholmskiej z łowiskami dorsza, o średniej głęb. 10-15 metrów. W odległości 18 km na wschód od Bornholmu znajduje się miniaturowy archipelag Ertholmene (nazywany czasem Wyspami Groszkowymi), w skład którego wchodzi 6 wysepek.
Wschodnie, północne i zachodnie wybrzeża wyspy są skaliste, o charakterze klifów, dochodzących do 80 m wysokości (masyw płn. cypla Hammerem), południowe wybrzeża są ukształtowane w postaci rozległych i szerokich piaszczystych plaż. Północna i środkowa część wyspy ma ukształtowanie pagórkowate, na południu przeważają krajobrazy równinne i wydmy. Najwyższe wzniesienie Rytterknægten ma 162 m n.p.m. i jest położone w centrum wyspy.
Od XVIII w. stolicą Bornholmu jest portowe miasto Rønne liczące (dane ze I 2006r.) 14 043 mieszkańców – funkcję tę przejęło od leżącego w centrum wyspy Aakirkeby. Poza Rønne na wyspie znajduje się 7 innych miasteczek: Aakirkeby (2 169 mieszkańców), Hasle (1 796 mieszkańców), Allinge-Sandvig (łącznie 1 795 mieszkańców), Gudhjem (788 mieszkańców), Nexø (3 772 mieszkańców), Svaneke (1 176 mieszkańców) i Tejn (1 046 mieszkańców). Aministracyjnie Bornholm dzieli się na 5 gmin (duń. kommune): Aakirkeby, Rønne, Hasle, Allinge-Gudhjem oraz Nexø. Na specjalnych prawach administracyjnych funkcjonują Christiansø i Fredriksø – dwie zamieszkane wyspy miniarchipelagu Ertholmene (ich mieszkańcy i administracja bezpośrednio podlegają duńskiemu ministerstwu obrony).
Klimat wyspy charakteryzuje się dużą wilgotnością powietrza (80 – 90%), małymi różnicami sezonowymi temperatur (najcieplejszy miesiąc lipiec ze średnią temperaturą 17 °C, najzimniejszy styczeń ze średnią 0 °C), dużym nasłonecznieniem (liczba godzin słonecznych wynosi ponad 300 miesięcznie w okresie od maja do sierpnia) i stosunkowo niewielkimi opadami (średnia roczna opadów 550 mm). Nad wyspą wieją silne wiatry, głównie zachodnie, od jesieni do wiosny często pojawiają się sztormy. Właściwości klimatyczne są wykorzystywane w energetyce: na wyspie znajduje się ponad 60 energetycznych turbin wiatrowych oraz liczne kolektory do ogrzewania słonecznego wody. W okresie letnim temperatura okolicznych wód dochodzi do 22 °C.
Większość terenów wyspy stanowią wielkoobszarowe użytki rolne. Dzięki korzystnemu klimatowi na wyspie rosną orchidee i anemony, aklimatyzowano z sukcesem kilkanaście gatunków roślin śródziemnomorskich, w tym figowce, brzoskwinie, morwy, morele i inne. Bornholm jest nazywany „zieloną wyspą” (w porównaniu z innymi obszarami Danii) – z tego powodu flagą Bornholmu jest modyfikacja flagi narodowej, w której krzyż ma zielony kolor.
Fauna lądowa wyspy jest zbliżona do fauny Danii i płd. Szwecji. Sztucznie introdukowanym gatunkiem ssaków jest daniel. Wyspa jest znana z dużej liczby dorodnych jeży, które niekiedy stanowią problem (zwłaszcza na kempingach). Bogata jest ornitofauna, głównie reprezentowana przez ptaki morskie, oraz ptaki migrujące ze Skandynawii. Rezerwaty ornitologiczne znajdują się w okolicach Nexø i na wyspie Græsholm (w obrębie archipelagu Ertholmene). W wodach morskich okolic Bornholmu występują śledzie (Clupea harengus), dorsze (Gadus morhua) , łososie (Salmo salar), troć wędrowna (Salmo trutta m. trutta), flądry (Pleuronectiformes) i inne ryby bałtyckie.
Od początku XX w. Bornholm stawał się coraz popularniejszym miejscem wypoczynku (zwłaszcza dla mieszkańców Kopenhagi, Niemców, a od niedawna także Polaków). W ostatnich latach turystyka stała się jednym z głównych źródeł dochodu mieszkańców wyspy, na co wpływają korzystne warunki naturalne, liczne i umiejętnie wyeksponowane zabytki i atrakcje turystyczne oraz dobrze rozbudowana baza turystyczna. Bornholm poza infrastrukturą noclegową, oferuje sieć tras rowerowych (ponad 300 km doskonałych dróg rowerowych), wyznaczone szlaki piesze, trzy osiemnastodołkowe pola golfowe, możliwości windsurfingu, wspinaczki skałkowej, jazdy konnej i innych form aktywnego wypoczynku. W celu zwiększenia atrakcyjności turystycznej podejmowane są liczne przedsięwzięcia i inwestycje, często oryginalne, jak np. wybudowanie specjalnej hali dla „Parku motyli i tropików” w Nexø, w której zgromadzono efektowne owady i rośliny tropikalne.
Bornholm przecina gęsta sieć dobrej jakości dróg kołowych. W latach 1900–1968 na tej niewielkiej wyspie funkcjonowały wąskotorowe (1000 mm) Bornholmskie Koleje Żelazne o łącznej długości tras 90 km, które znacząco przyczyniły się do rozwoju gospodarczego i społecznego wyspy oraz do rozwoju turystyki. Bornholm ma dwa większe porty: Rønne i Nexø oraz 18 przystani rybackich i jachtowych. Pięć km od Rønne zlokalizowane jest międzynarodowe lotnisko (kod IATA RNN, kod ICAO: EKRN) z pasem startowym o długości 2 km, z którego utrzymywane są regularne połączenia z Kopenhagą, a w sezonie także międzynarodowe.
Muzeum Bornholmu
utworzone w 1893 r. jest jednym z najstarszch duńskich regionalnych muzeów historycznych. Bogate zbiory z zakresu historii kultury wyspy zawierają eksponaty od praprzeszłości (m.in. słynne złote figurki Guldgubber) do okresu II wojny światowej i sowieckiej okupacji wyspy w latach 1945-1946. Tutaj znajdziesz polską wersję strony czterech oddziałów Muzeum Bornholmu (skansen w Melsted, Muzeum Ceramiki Bornholmskiej, dom mieszczański Erichsens Gaard), informacje o zbiorach archeologicznych i regionalnych, m.in. wystawie o polskich imigrantach na wyspie. Ponadto godziny otwarcia, atrakcje, ceny biletów wstępu oraz publikacje muzealne (również w języku polskim).